Biocide
Biociden zijn mengsels die bestemd zijn om schadelijke of ongewenste organismen af te weren, onschadelijk te maken of te voorkomen. Er zijn 22 verschillende product types. De werkzame stof kan variëren van een schimmel of een virus tot een natuurlijk extract.
Biologische bestrijding
Biologische bestrijding verwijst naar de aanpak. Hierbij worden levende organismen bv. ingezet om andere organismen te bestrijden. Daarbij kijkt men dus naar de natuurlijke vijand van een organisme. Bijkomend kan men ook virussen, schimmels of bacteriën gebruiken.
Biodiversiteit
Het woord biodiversiteit wordt gebruikt om te duiden op de verscheidenheid van leven op aarde. Een ander woord is soortenrijkdom. Biodiversiteit kan je dus omschrijven als de verscheidenheid in erfelijk materiaal, soorten en ecosystemen in een regio. Zo onstaan 3 niveau's: de verscheidenheid aan soorten die voorkomen, de verscheidenheid aan genen binnen een soort en de ecosystemen. De biodiversiteit in België wordt geschat op 50.000 verschillende soorten van leven. Maar de verscheidenheid aan biologisch leven, gaat dus verder dan enkel maar de aanwezige soorten. Bijkomend hanteert men soms andere terminologie zoals bv. alfa-diversiteit (bepaald tijdstip), beta-diversiteit (systeem verandering) en gamma-diversiteit (diversiteit binnen een ecosysteem).
Cytoplasmatische Mannelijke Steriliteit
Een speciale vorm van mannelijke steriliteit is CMS, dat staat voor cytoplasmatische mannelijke steriliteit. Zoals de naam al aangeeft bevindt deze eigenschap zich niet op het DNA in de celkern, zoals voor de meeste eigenschappen, maar op DNA dat buiten de celkern voorkomt. Bij een kruising wordt dit DNA alleen via de eicel doorgegeven aan de nakomelingen. Plantenveredelaars hebben een voorkeur voor CMS, want deze splitst niet uit. CMS kan worden gebruikt voor de moederlijn van een hybride zodat deze niet meer door eigen stuifmeel maar alleen door ander stuifmeel kan worden bevrucht. In de klassieke methode gebeurt dit handmatig door bij iedere moederplant de stuifmeeldraden weg te nemen. In sommige gevallen zoals bv. een kruising barrière, kan Proto Plast Fusie gebruikt worden. Dat gebeurt in het laboratorium.
Gewas beschermingsmiddel
Een gewas beschermingsmiddel is een stof die bestemd is voor een van volgende doeleinden:
- De bescherming van planten en plantaardige producten
- De beïnvloeding van de levensprocessen van planten
- De bewaring van plantaardige producten
- De vernietiging van ongewenste planten
- De beperking of voorkoming van de ongewenste groei van planten
Een andere term die ook gebruikt wordt is gewas bestrijding.
Keurmerk Bioland
Bioland is een Duits keurmerk wat een hogere standaard stelt voor biologische landbouw. Enkele eisen zijn dat het gehele bedrijf biologisch is, dat de biodiversiteit extra bevorderd wordt en dat er strenger wordt gelet op dierenwelzijn.
Keurmerk Biogarantie
Het Biogarantie label verzekerd dat de producten die u aankoopt geteeld en verwerkt werden in België. Tevens hebben zij aanvullingen op de Europese regels rond bioproductie. Zo is er bv. de vereiste om de biodiversiteit in stand te houden, wordt er gekeken naar een betere weerbaarheid bij klimaatverandering en het dierenwelzijn.
Keurmerk Bio-Siegel
Bio-Siegel is een Duits keurmerk voor biologische landbouw. Het keurmerk staat op biologische voedingsmiddelen uit Duitsland. Het keurmerk stelt daarnaast geen aanvullende eisen.
Keurmerk Demeter
Demeter is het kwaliteitskeurmerk voor biodynamische landbouw en voeding. Alle producten met een Demeter-keurmerk voldoen aan de normen voor biologische landbouw, zoals die binnen de Europese wetgeving zijn vastgelegd. Boeren en verwerkers die daarnaast als aanvulling voldoen aan de Demeter-normen en -richtlijnen ontvangen een Demeter-certificaat en mogen het Demeter-keurmerk voeren. Stichting Demeter is houder van het Demeter-keurmerk voor Nederland en Vlaanderen. Bij het Demeter keurmerk worden strengere normen gehanteerd ten opzichte van het biologisch label. Zo wordt er gekeken naar een evenwichtig mestbeleid (minder stikstof, minstens 60% vaste meststof), het gebruik van een ruime vruchtwisseling en is het stomen van grond in kassen niet toegestaan. Bijkomend worden ook strengere eisen opgelegd aangaande het ondersteunen van biodiversiteit en is gangbaar voer niet toegestaan. Tot slot komen de boeren zelf samen om Demeter verder te ontwikkelen, zijn Cytoplasmatische Manlijke Steriliteit-hybriden verboden en mag men geen genetisch gemanipuleerd zaad gebruiken.
Keurmerk Ecocert
Ecocert is het keurmerk van een onafhankelijke organisatie dat aantoont dat reinigingsproducten en schoonmaakmiddelen gemaakt zijn van natuurlijk verkregen ingrediënten. De certificering beoordeelt elk ingrediënt en elke leverancier en omvat ook een jaarlijkse controle in de fabrieken van de leverancier. Producenten die een Ecocert-label hebben moeten hogere standaarden bereiken en meer transparantie bieden dan wat door de Europese regelgeving wordt bepaald. Voor de consument is het Ecocert-label een garantie dat de producten bestaan uit minimaal 95% plantaardige of natuurlijke afgeleide actieve ingrediënten (niet water) en dat het product voldoet aan de hoge ecologische standaards, uitgezet door Ecocert.
Keurmerk EKO
Het EKO-keurmerk geeft aan dat het product afkomstig is van de biologische landbouw. Er zijn geen chemische bestrijdingsmiddelen en kunstmest gebruikt. Boeren gebruiken geen genetische modificeerde zaden en veehouders hebben een diervriendelijke werkwijze. De biologische landbouwnormen zijn gebaseerd op behoud van milieu, natuur en landschap en het welzijn van dieren. EKO is een topkeurmerk vanwege hoge scores op controle, transparantie en duurzaamheid. Er zijn diverse producten met het EKO-keurmerk zoals groenten, brood, fruit, melk en melkproducten, eieren, vlees, bier en wijn.
Keurmerk Naturland
Naturland zet zich wereldwijd in voor ecologische landbouw. Zo geeft het certificaten uit voor ecologische visserij (WildFish) en aquacultuur (Aquakultur). Naturland Wildfish is een Duits keurmerk voor wilde vis. Het keurmerk richt zich op kleine boeren en arbeiders. Er wordt hierbij niet gekeken naar de klimaatimpact, maar wel naar bv. overbevissing, het behoud van biodiversiteit, of er ontsnappingsmechanismen aanwezig zijn bij trawling, ... Naturland Aquakultur is een keurmerk voor gekweekte vis, schaal- en schelpdieren. Ook hier zijn er momenteel geen vereisten aangaande klimaatimpact, maar men kijkt wel naar de bezettingsgraad en de waterkwaliteit. Bijkomend zijn hier wel vereisten opgesteld aangaande transport en de snelle bedwelmde doding.
Keurmerk Soil Association
Soil Association is een keurmerk op biologische voeding, oorspronkelijk uit Groot-Brittannië. Het keurmerk is te vinden op groente en fruit, vlees, zuivel, eieren en kweekvis. De Soil Association standaard gaat wat verder dan biologisch hoofdzakelijk op de gebieden dierenwelzijn, het beschermen van menselijk gezondheid en het milieu beschermen.
Natuurvoeding
Natuurvoeding is voeding die op een bewuste manier tot stand is gekomen. Tijdens de voedselproductie heeft men keuzes gemaakt om te werken met verse, biologische producten voor een eerlijke prijs. Natuurvoeding is meer dan biologische voeding. Hierbij draait het rond voeding dat het lichaam effectief voedt. Het is dus gezonde volwaardige voeding, waarbij het milieu minder wordt belast en men uitsluitend natuurlijke bestrijdingsmiddelen heeft ingezet. Bijkomend worden deze producten niet bewerkt.
Pesticide
Een pesticide is een toxische chemische stof die wordt gebruikt om onkruiden of organismen te bestrijden. Zo bestaan er bv. insecticiden, fungiciden (schimmels), herbiciden (planten) of rodenticiden (knaagdieren), acariciden, larviciden, aviciden, pisciciden, ... Er zijn er nog veel meer en je kan het woord opsplitsen in -cide, waarbij dit woorddeel wijst op de toxische stof voor het eerste woorddeel.
Proto Plast Fusie
Bij Proto Plast Fusie wordt eerst de celwand opgelost door een enzymbehandeling, om vervolgens de cellen zonder celwand met elektrische stimuli te fuseren. Hierdoor worden de mitochondria gecombineerd, waardoor de cytoplasmatisch mannelijke steriliteit (CMS) overgebracht wordt van de ene soort naar de andere soort. Uiteindelijk bekomt men zo volledige mannelijke steriliteit. Demeter, Naturland en Bioland verbieden deze vorm van genetische manipulatie.
Slow baking
Biologisch brood vereist vakmanschap zonder gebruik te maken van industriële bakmethodes. Doordat gewerkt wordt met pure biologische ingrediënten, vereisen sommige broden een bakwijze die een langdurige bereidingstijd vereisen. Deze broden krijgen de term 'slow baking'. Het is een aparte bakwijze, waarbij broden bv. op lagere temperaturen gebakken worden, ze meer vocht krijgen, ze een langere afkoelingsperiode hebben en/of waarbij er een dag rijstijd voorzien wordt.
Vloerbrood
Biologisch vloerbrood wordt gebakken op de (stenen) vloer van de oven. Doordat de bodem zéér warm wordt, schroeit het deeg snel dicht. Hierdoor ontstaat een knapperige korst aan de bodem van het brood. Bij het bakken van het vloerbrood gaat er meer vocht verloren dan bij een standaard brood. Hierdoor krijg je een vollere smaak. Bijkomend heeft elk brood zijn eigen vorm, omdat ze niet gebakken worden in een bakblik. De rondere vorm noemt men boulé en de langere vorm noemt men bâtard.
Vruchtwisseling
Vruchtwisseling of wisselbouw is een term om aan te duiden dat er verschillende gewassen op het perceel worden geteeld, vooraleer hetzelfde gewas opnieuw op dit perceel wordt geplant. Hierdoor worden bodemziekten voorkomen. Wisselbouw is ook belangrijk voor de bodemvruchtbaarheid, de bodemstructuur en het onderdrukken van onkruid.
Zaadvast ras
Een zaadvast ras onstaat meestal na 5 of 6 generaties van klassieke kruisbestuiving. Dat betekent dat na 5 of 6 generaties nakomelingen de plant dezelfde eigenschappen heeft als de moederplant. Een voordeel van een zaadvast ras, ontstaan op de klassieke manier, is dat er genetische variatie is tussen de planten op het veld, waardoor ziektes zich minder snel verspreiden. Daarnaast kunnen de telers zelf de rassen vermeerderen en dient dit niet in het laboratorium te gebeuren. De zaadproductie cyclus kan dus eindeloos verder gezet worden. Hierdoor kan het ras zich aanpassen aan bv. klimaatverandering.